مقدمه: نتایج متفاوتی در خصوص تأثیر برداشت تخمدان جانور گیرنده بر میزان زندهمانی و عملکرد بافت تخمدان پیوندی وجود دارد.
هدف: هدف از این مطالعه بررسی میزان تکوین فولیکولهای تخمدانی و پراکندگی وقوع مرگ سلولی و بروز فاکتور رشد اندوتلیال عروقی در تخمدانهای پیوندی در موشهای که تخمدان آنها به شکل یکطرفه یا دوطرفه برداشته شده بود در مقایسه با تخمدانهای دست نخورده کنترل.
مواد و روش ها: موشهای ماده به 3 گروه: برداشت تخمدان یکطرفه، برداشت تخمدان دوطرفه و شاهد تقسیم شدند. برای تأیید شروع سیکل استروس, اسمیر واژن از موشها روزانه تهیه میشد. پنج هفته پس از پیوند در فاز پرواستروس, مرفولوژی تخمدانهای پیوند شده و درصد فولیکولها در مراحل مختلف تکوینی آنها مورد بررسی قرار گرفت. با رنگآمیزی ایمونوهیستوشیمی مرگ سلولی آپوپتوز با استفاده از آنتیبادی ضد BAX بعنوان یک پروتئین پرو اپوپتوتیک انجام شد و نیز بروز پروتئین فاکتور رشد اندوتلیال عروقی مورد ارزیابی قرار گرفت.
نتایج: از میان 455 فولیکول نرمال شمارش شده کمترین نرخ فولیکولهای بدوی و اولیه و بالاترین درصد فولیکولهای پرهآنترال و آنترال در گروه برداشت تخمدان دو طرفه بود (002/0 >p ). از میان 508 فولیکول نرمال شمارش شده بالاترین نرخ فولیکولهای بدوی و اولیه و کمترین درصد فولیکولهای پرهآنترال و آنترال و جسم زرد در گروه کنترل در مقایسه با دو گروه پیوندی بود (002/0 > p). تعداد سلولهای BAX مثبت در گروههای مورد مطالعه تفاوت معنیدار نداشت. بروز پروتئین فاکتور رشد اندوتلیال عروقی در دیواره عروق خونی و جسم زرد و لایه تکای فولیکولهای بزرگ دیده شد و در عین حال در گروههای مورد مطالعه تفاوت معنیدار نداشت.
نتیجه گیری: تخلیه زودرس رزرو تخمدانی در گروه برداشت تخمدان دو طرفه دیده شد اما میزان سلولهای اپوپتوزی و بروز فاکتور رشد اندوتلیال عروقی در هر دو گروه برداشت تخمدانی تفاوتی نداشت. بنابراین برداشت یک طرفه تخمدان اثرات جانبی کمتری بر رزرو تخمدانی داشته در مقایس با برداشت تخمدان دو طرفه.