مقدمه: مقاومت به انسولین در 50-70% زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) دیده شد، و میتواند به عنوان راهکاری در جهت تشخیص به موقع پیش دیابت در نظر گرفته شود.
هدف: این مطالعه با هدف مقایسه روشهای غیرمستقیم اندازهگیری مقاومت به انسولین و معرفی روش ایدهآل طراحی شد. ارتباط مقاومت به انسولین با سطح سرمی تریگلیسیرید، گلوبولین متصل شونده به هورمون جنسی (SHBG) و هورمونهای مختلف از جمله آندروژنها مورد ارزیابی قرار گرفت.
مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی 74 زن مبتلا به PCOS انجام گرفت. سطح سرمی انسولین (FI)، گلوکز (FBS)، تریگلیسیرید ((TG، گلوبولین متصل شونده به هورمون جنسی (SHBG) و هورمونهای مختلف از جمله آندروژنها به صورت ناشتا اندازهگیری شد. حساسیت و ویژگی روشهای غیرمستقیم شامل FI، FBS، FBS/FI و روش QUICKI با در نظر گرفتن HOMA-IR به عنوان روش استاندارد مورد مقایسه قرار گرفت. ارتباط مقاومت به انسولین با TG، SHBG و هورمونهای مختلف از جمله آندروژنها بین دو گروه با سطح مقاومت به انسولین نرمال و غیرنرمال با انجام آزمون تی مستقل بررسی شد.
نتایج: TG ارتباط مثبت معناداری با میزان FBS (002/0 = p) و HOMA-IR (01/0 = p) و ارتباط منفی معنادار با QUICKI (02/0 = p) و SHBG (02/0 p =) نشان داد. SHBG در این بیماران با افزایش FBS به صورت معناداری کاهش یافت (001/0 = p). هورمون دهیدرو اپی آندوسترون سولفات (DHEAS) با افزایش انسولین به صورت معناداری افزایش یافت (002/0 = p). هفت نفر از زنان PCOS در این مطالعه با وجود داشتن رنج نرمال در متغیرهای مقاومت به انسولین، هورمونها، و تریگلیسیرید، سطح غیرنرمال SHBG (< 36 nmol/L) را بروز دادند. در صورتیکه آزمون HOMA-IR به عنوان آزمون استاندارد در نظر گرفته شود، QUICKI و FI از بالاترین حساسیت و FBS/FI و QUICKI از بالاترین ویژگی برخوردار بودند.
نتیجه گیری:SHBG و TG به ترتیب ارتباط منفی و مثبت معناداری را با مقاومت به انسولین نشان دادند. بعد از HOMA-IR، QUICKI و FI به عنوان حساسترین روش غیرمستقیم جهت اندازهگیری مقاومت به انسولین شناخته شدند. بررسی سطح سرمی SHBG میتواند به عنوان مارکر قابل توجه در شناسایی افراد PCOS در نظر گرفته شود.